ผู้ช่วยศาสตราจารย์ธีรวัฒน์ งามเชื้อชิต
Asst. Prof. Teerawat Ngarmchuachit
มนุษย์เราเรียนรู้จากสิ่งที่อยู่รอบๆตัวเรามาแต่ใหนแต่ไรเราสร้างสรรค์แนวคิดและปรัชญาการดำรงชีวิตโดยการเรียนรู้ธรรมชาติ รอบๆ ตัว จากสิ่งมีชีวิตเล็กๆ ที่อาศัยอยู่จนถึงสิ่งมีชีวิตขนาดใหญ่ ต่างก็มีการดิ้นรนในการเอาตัวรอดเพื่อมีชีวิตอยู่ จนถึงวงจรชีวิตใน ห่วงโซ่อาหารธรรมชาติยังมีผลกระทบต่ออารมณ์ความรู้สึกของมนุนย์เรา เช่น ในยามเย็นที่พระอาทิตย์กำลังจะลับขอบฟ้า เรามักเกิด ควารู้สึกหดหู่หรือเศร้าสร้อยไปกับแสงสีที่เกิดขึ้นยามนั้น หรือในวันที่เมฆครึ้มดำก่อนพายุฝนฟ้าคะนอง เรารับความรู้สึกของอารมณ์น่า กลัวที่เกิดขึ้น ในทางกลับกัน วันที่ท้องฟ้าโปร่งเราก็ย่อมรู้สึกได้ถึงความสดชื่นเบิกบาน หรือในแสงแดดที่สดใสยามเช้า เราจะรู้สึกได้ใน ทันทีถึงพลังในการเริ่มต้นวันใหม่ของชีวิต
ธรรมชาตินั้นมีทั้งสวยงาม ทั้งน่ากลัว ทั้งลึกลับ ทั้งน่าค้นหา ตั้งแต่ในอดีตเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ศิลปินทั้งหลายได้ใช้ธรรมชาติ เป็นแม่แบบของการทำงาน เป็นสิ่งให้ศึกษาทั้งทางด้านกายภาพภายนอกที่มองเห็นและจากอารมณ์ความ รู้สึกภายใน ไม่ว่าเวลาจะผ่าน ไปนานเท่าใด ธรรมชาติก็ยังก่อให้เกิดความน่าหลงใหล และส่งอิทธิพลต่อคนทำงานศิลปะทั้งหลายตลอดมา
สำหรับตัวข้าพเจ้าเองในการทำงานศิลปะ ตั้งแต่เริ่มต้นจนมาถึงขณะนี้ ใน อายุ50ปีของข้าพเจ้า ธรรมชาตินั้นได้เป็นส่วน หนึ่งในแนวทางการทำงานศิลปะเสมอมา เป็นแรงบันดาลใจที่มีคุณค่าและเป็นครูที่สำคัญในชีวิตของการทำงานศิลปะ ข้อมูลทั้งหลาย ในธรรมชาตินั้นเป็นส่วนที่สำคัญของการสร้างผลงานอย่างต่อเนื่องเสมอมา ศิลปิน หรือผู้ที่ทำงานสร้างสรรค์ทั้งหลายจึงต้องให้ความ สำคัญเป็นอย่างมาก อาจมีผู้ทำงานศิลปะบางคนค้านว่าไม่จำเป็นที่เราจะต้องใช้ข้อเท็จจริงนั้นมาเป็นต้นแบบในการสร้างสรรค์ผลงาน ทั้งหมดอาจใช้จินตนาการส่วนตัวของศิลปินเองอย่างเดียวก็ได้ แต่นั่น ก็เป็นข้อมูลชนิดหนึ่งที่คนสร้างงานทั้งหลาย เก็บไว้ในคลังความ คิด ซึ่งสุดท้ายแล้ว มันก็เชื่อมโยงไปสู่ความทรงจำจากการเห็นและการรับรู้ต่าง ๆ ที่เราพบได้ในธรรมชาติ หรือในชีวิตเราอยู่ดี
ดังนั้นธรรมชาติจึงเป็นคลังของข้อมูลที่สำคัญขนาดใหญ่ เป็นเสมือนห้องเรียน ที่ไม่มีวันหยุด ไม่มีวันปิดเทอม เป็นครูที่ไม่เคย ลาพักร้อน มีแต่ทวงถามการบ้าน และเป็นแรงกระตุ้นคนทำงานศิลปะให้พยายามสร้างสรรค์ผลงานมาส่งต่อครูที่ยิ่งใหญ่นี้อยู่เสมอ
ก่อนอื่นเราต้องทำความเข้าใจกันให้ถูกต้องเสียก่อนว่าศิลปะนั้น ไม่ใช่ความจริง สิ่งที่เป็นความจริงคือสิ่งที่มีอยู่แล้วตามธรรมชาติและ เป็นธรรมชาติ ไม่ว่าจะเป็นแสงสีทองยามเช้าของดวงอาทิตย์ที่เราว่างาม จับตานักหนา ภาพใต้ทะเลอันงดงามไปด้วยสีสัน ความงามของริ้วรายอัน มหัศจรรย์บนเปลือกหอย เส้นอันอ่อนหวานของทิวเขา และความสวยสด ของต้นข้าวในแปลงนา เหล่านี้เป็นสิ่งที่เกิดโดยธรรมชาติ
ตรงนี้แหละที่เราจะต้องแยกให้ออกระหว่างธรรมชาติซึ่งมีอยู่ก่อน กับศิลปะที่มนุษย์ สร้างขึ้น ศิลปะนั้นเราต้องยอมรับว่าศิลปินสร้างขึ้นมา จากธรรมชาติ เพราะธรรมชาติ เป็นแหล่งทรัพยากรที่ยิ่งใหญ่ที่สุดที่มนุษย์ ศึกษาค้นคว้า ดังนั้นเมื่อแรกศิลปะของมนุษย์จึงมา จากธรรมชาติโดยตรง และทำให้ใกล้เคียงธรรมชาติที่สุด แต่ศิลปะก็ยังไม่เหมือนกับ ธรรมชาติ อยู่ดี
ข้าพเจ้าได้แบ่งวัตถุประสงค์ในการสร้างสรรค์ผลงานของข้าพเจ้า เป็นดังหัวข้อต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
1. เพื่อสร้างผลงานในรูปแบบหุ่นนิ่งที่ใช้ความเป็นวัตถุจริงจาก ธรรมชาติมา จัดสรรค์ใหม่โดยนำเสนอมุมมองความงามใน แบบที่ข้าพเจ้าสนใจ
2. เพื่อสร้างผลงานโดยนำสิ่งของต่างๆที่เป็นของสะสมและก้อน หินรูปทรง ต่างๆมาเป็นสื่อที่สำคัญในการสร้างบรรยากาศ และอารมณ์ความรู้สึกตามที่ข้าพเจ้า ต้องการ
3. เพื่อศึกษาบรรยากาศของแสงและเงาที่ปรากฏอยู่ในภาพ และใช้ปัจจัยทางทัศนะธาตุ เช่น เส้น สี รูปทรง แสงเงา และนํ้าหนัก ให้ประสานกลมกลืนก่อให้เกิดความงามที่พอดี
4. เพื่อให้เราทุกคนได้ตระหนักถึงคุณค่าของความงามอันเกิด ขึ้นจากความนิ่ง ความสงบ ความปล่อยวาง ที่จะทำให้เราได้ เรียนรู้ถึงความหมายในการใชชี้วิตอย่างเข้าใจ มีสติ และการ อยู่ร่วมกันตามนัยของสิ่งของต่าง ๆ ที่ข้าพเจ้านำมาปรากฏ ให้เห็นอยู่ในภาพผลงาน
5. เพื่อให้เกิดการพัฒนาวงการทำงานศิลปะในการสร้างสรรค์ งานจิตรกรรมสี อะคริลิค และนำเสนอมุมมองและวิธี คิดใหม่ ๆ
ที่มาและความสำคัญในการสร้างงานศิลปะของข้าพเจ้านั้นคือ เพื่อตอบสนองอารมณ์และความรู้สึกส่วนตัว และต้องการจะแสดงให้ เห็นถึงความงาม ความสุข ความสงบนิ่งอันเกิดจากสติ ความปล่อยวาง ปราศจากการแก่งแย่งชิงชัง ซึ่งความรู้สึกนี้ เป็นภาวะที่สำคัญของการดำรง อยู่ในความเป็นมนุษย์เรา อีกทั้งยังเตือนให้คนทั้งหลาย ได้ย้อนกลับมอง ที่ตัวตน และสิ่งต่าง ๆ รอบ ๆ ที่แสดงอยู่ ด้วยความอ่อนน้อมและคารวะ ชื่นชมในสรรพสิ่งทั้งหลายที่ปรากฏรวมกันอย่างมีความลงตัว
กระบวนการสร้างสรรค์ผลงาน ในการทำงานข้าพเจ้าได้ทำการปฏิบัติงานจนสามารถสรุปเป็น แนวทางไว้ได้ ซึ่งการจัดเตรียมสิ่งของต่าง ๆ ในขั้นตอนการเริ่มทำงาน จนพร้อมนั้นจะเป็นการปูแนวทางทีดี่ และทำให้เ กิดความง่ายและความสะดวกในการทำงาน โดยข้าพเจ้าได้แบ่งเป็นขั้นตอน ก่อนการทำงาน ระหว่างการทำงาน และหลังการทำงาน ดังต่อไปนี้
การเตรียมแบบร่าง
1. ขั้นตอนการหาข้อมูล (ภาพที่ 1)
2. ขั้นตอนการทำแบบร่างต้นแบบ (ภาพที่ 2)
3. ขั้นตอนการร่างแบบลงบนผืนผ้าใบ (ภาพที่ 3)
ขั้นตอนการเตรียมอุปกรณ์
1. การเตรียมเฟรม ขนาดของเฟรมที่เหมาะสมกับเนื้อหา
2. การเตรียมผ้าใบ และการเลือกเนื้อผ้าใบ
3. การเตรียมพู่กันขนาดต่างๆ (ภาพที่ 4)
4. การเตรียมสี (ภาพที่ 5 )
ขั้นตอนระหว่างการทำงาน
1. การเตรียมห้องทำงาน (ภาพที่ 6 )
2. การปฏิบัติงานจิตรกรรมสีอะคริลิคตั้งแต่เริ่มต้นจนจบ ขบวนการ (ภาพที่ 7 – 8 )
ข้าพเจ้าสร้างสรรค์ผลงานจิตรกรรมด้วยเทคนิคสีอะคริลิค ซึ่งวิธีการเขียนทับ ซ้อนกันจนเกิดเป็นพื้นผิวของวัตถุ ชนิดต่าง ๆ นั้นได้มีการทดลองจนมีความเชี่ยวชาญ และเทคนิคนี้ยังมีความสะดวกในการทำงาน สามารถนำออกไปเขียน ตามสถานที่ต่างๆ ได้ อย่างสะดวกและไม่เกิดมลภาวะต่อสภาพแวดล้อม ซึ้งปัจจัยนี้ก็เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการ สร้างสรรค์ ผลงานศิลปะทั้งหลายในโลกปัจจุบัน
โดยสรุปแล้วมนุษย์นั้นเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติและธรรมชาติทั้งหลายก็อยู่รอบ ๆ ตัวมนุษย์ เราต่างมีความ เกื้อกูลซึ่งกันและกัน จะมีสิ่งใดสิ่งหนึ่งขาดหรือเกินต่อกัน ย่อมไม่ได้ ความสมดุลย์ทั้งหลายทั้งปวงในโลกนี้จะเป็นตัวขับเคลื่อน ให้ทุกสิ่งทุกอย่างในจักรวาลนี้ดำเนินต่อไปอย่างไม่จบสิ้น และหากมนุษย์เรานั้นปราศจากความโลภที่อยู่ในจิตใจ มีสติ และ รู้จักการปล่อยวาง หมดสิ้นจากอัตตาทั้งหลาย โลกนี้ก็จะคงอยู่ต่อไป ตราบชั่วกาลนาน จุดมุ่งหมายในรูปเขียนของข้าพเจ้า ก็เพื่อจะขอเป็นส่วนเสี้ยวของฝุ่นธุลี อันเล็กน้อยที่หวังให้เกิดผลดังเช่นที่กล่าวมาแล้วนั้น
มหัศจรรย์แห่งศิลปะ Miracle of Art. พิษณุ ศุภ สุดสัปดาห์สำนักพิมพ์ หนังสือในเครืออมรินทร์ บริษัทอมรินทร์บุคเซ็นเอร์ จำกัด 65/60-62 ถนนชัยพฤกษ์ บรมราชชนนี เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ 10170
